Als u een erfenis beneficiair aanvaardt, dan bent u als erfgenaam niet met uw eigen vermogen aansprakelijk voor het afbetalen van de schulden. Als één of meer van de erfgenamen de erfenis beneficiair aanvaarden, moet de erfenis vereffend worden. De vereffening is een wettelijke procedure die is bedoeld om ervoor te zorgen dat alle schuldeisers van de erfenis worden betaald. De vereffenaar bekijkt hiervoor eerst wat de schulden en bezittingen zijn. Nadat eventuele schulden zijn afbetaald, wordt de overige erfenis verdeeld onder de erfgenamen. Bij vereffening wordt onderscheid gemaakt tussen lichte en zware vereffeningsprocedures. Wat zijn de verschillen?

Verplichtingen van de vereffenaar

Bij vereffening moeten bepaalde procedures worden gevolgd in de afwikkeling van de erfenis. Het onderscheid tussen lichte en zware vereffeningsprocedures zit in de verplichtingen die de vereffenaar heeft. Bij een lichte vereffening hebben de vereffenaars minder verplichtingen dan bij een zware vereffening.

Lichte vereffening

Er is sprake van een lichte vereffening als de erfgenamen samen vereffenaar zijn. De erfgenamen volgen dan de richtlijnen voor vereffening die in de wet staan. Ze beheren de nalatenschap, dit betekent onder meer dat ze de administratie verzorgen, het normale onderhoud van de bezittingen verzorgen en abonnementen e.d. opzeggen. Ze maken daarnaast een boedelbeschrijving die bij de rechtbank of de boedelnotaris moet worden neergelegd en lichten de schuldeisers per brief in. Het is belangrijk dat de vereffenaars nog geen schulden afbetalen voordat een volledig overzicht beschikbaar is. Zo kunnen ze voorkomen dat bepaalde schuldeisers bevoordeeld of benadeeld worden.

Taakverdeling van vereffenaars

Het is belangrijk dat de vereffenaars deze taken gezamenlijk oppakken, want ze zijn niet bevoegd om alleen zaken rondom de vereffening te regelen. Indien gewenst kunnen vereffenaars elkaar machtigen om de nalatenschap af te wikkelen. In dat geval kan bijvoorbeeld één vereffenaar zelfstandig de procedure doorlopen. Echter, de andere vereffenaars blijven wel verantwoordelijk. Als er fouten worden gemaakt die te wijten zijn aan de vereffenaars, dan zijn alle vereffenaars, met hun eigen vermogen, aansprakelijk voor de schulden.

Positieve of negatieve nalatenschap

Het verloop van het vereffeningsproces hangt af van de hoogte van de schulden en bezittingen.

  • Als alle schulden met de bezittingen kunnen worden afbetaald, is er sprake van een positieve nalatenschap. Na het afbetalen van de schulden is de vereffening afgerond. Het overgebleven vermogen en bezittingen kunnen dan onder de erfgenamen verdeeld worden.
  • Als er zoveel schulden zijn, dat deze niet allemaal kunnen worden betaald met de bezittingen, is er sprake van een negatieve nalatenschap. De erfgenamen moeten dit zo snel mogelijk melden bij de kantonrechter. De kantonrechter kan dan bepalen dat er in plaats van een lichte vereffening toch een zware vereffening nodig is.

Zware vereffening

Er is sprake van een zware vereffening als de vereffenaar door de rechtbank wordt benoemd. Als uit de vereffeningsprocedure blijkt dat de erfenis een negatief saldo heeft, dan kan de kantonrechter besluiten dat de richtlijnen voor zware vereffening gevolgd moeten worden. Erfgenamen of schuldeisers kunnen de rechter ook verzoeken om een vereffenaar te benoemen.

Een vereffenaar heeft bij een zware vereffening meer verplichtingen. De vereffenaar moet bijvoorbeeld de schuldeisers van de nalatenschap openbaar oproepen, bijvoorbeeld door het plaatsen van een advertentie. Vervolgens moet een lijst van alle schuldeisers met hun vorderingen bij de boedelnotaris of rechtbank worden neergelegd. In de eindfase moet een vereffenaar een uitdelingslijst en rekening en verantwoording bij de boedelnotaris of rechtbank neerleggen. De uitdelingslijst is een overzicht van alle bezittingen en schulden, wie de schuldeisers zijn, wat de schuldeisers krijgen en in welke volgorde.

Professionele vereffenaar

Het proces van vereffening is een hele verantwoordelijkheid die veel kennis vereist. In veel gevallen is het daarom verstandig om een professionele vereffenaar in te schakelen. NOVEX is een belangenorganisatie voor executeurs, vereffenaars en levensexecuteurs. U vindt bij ons vereffenaars met kennis en ervaring met vereffening. Vind hier een vereffenaar bij u in de buurt.